Οδηγός ανάπτυξης

Νευρολογικές  Κινητικές Λειτουργίες

• Ελέγχει μερικώς το κεφάλι σε όρθια θέση  
• Ελέγχει μερικώς το κεφάλι αν το τραβήξεις απαλά από τα δυο χέρια  από την ύπτια θέση στην καθιστή
• Προσπαθεί να κρατήσει το κεφάλι στη μέση γραμμή για λίγα δευτερόλεπτα  σε ύπτια θέση υποβασταζόμενο στον αέρα  
• Κάνει ασυντόνιστες κινήσεις
• Οι παλάμες του είναι κλειστές

Αντιληπτικές  Λειτουργίες

• Κάνει μορφασμούς χαμόγελου
• Παρακολουθεί στιγμιαία ένα πρόσωπο που είναι μπροστά του
• Έχει ανοιχτά τα μάτια και παρακολουθεί φωτεινό ερέθισμα  
• Αναζητά με τα μάτια του την πηγή του ήχου
• Αντιλαμβάνεται τον ήχο από την κουδουνίστρα  και αντιδρά

Εκφραστικές Λειτουργίες

• Παράγει ήχους
• Κάνει λαρυγγισμούς  

Το νεογέννητο σας ήρθε στον κόσμο και είναι σημαντικό να μάθετε τις δυνατότητες που μπορεί να αναπτύξει στο πρώτο τρίμηνο της ζωής του.

1ος μήνας:

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε με το νεογέννητο σας για τον 1ο μήνα:

• Πάντα να διαλέγετε τις ώρες που το μωρό σας είναι ξεκούραστο προτού ξεκινήσετε ένα παιχνίδι μαζί του. Είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε την μεταξύ σας επικοινωνία και διασκέδαση.
• Αγοράστε του παιχνίδια με μαλακό στήριγμα για το κεφάλι, κρεμαστά και επιδαπέδια παιχνίδια. Να του δείχνετε κάθε αντικείμενο και να του εξηγείτε τι είναι αυτό που βλέπει. Όσο περισσότερο αυξάνετε την επικοινωνία με το μωρό σας τόσο θα το ενισχύετε αναπτυξιακά.
• Βάλτε στη ζωή του τη μουσική από την πρώτη κιόλας μέρα της γέννησης του. Τραγουδήστε με ή χωρίς τη συνοδεία ενός παιδικού χαρούμενου τραγουδιού. Επίσης, μπορείτε να του αγοράσετε περιστρεφόμενα μουσικά παιχνίδια τα οποία μπορείτε να τα τοποθετήσετε πάνω από την κούνια του ώστε να χαλαρώνει τις ώρες που κοιμάται.
• Παρατηρήστε από απόσταση το μωρό σας. Αλλάζετέ του τη θέση στα μουσικά του παιχνίδια για να μη βλέπει συνέχεια τα ίδια.
• Μη ξεχνάτε να μιλάτε στο μωρό σας. Είναι πολύ σημαντικό να ακούει τη φωνή σας και να παρατηρείτε τις αντιδράσεις που του προκαλεί.

Δραστηριότητες που ενισχύουν την ευφυΐα  του νεογέννητου σας:

• Δημιουργήστε μία αυτοσχέδια μαριονέτα που κάθε δάκτυλο θα είναι ένας χαρακτήρας και παίξτε ένα είδος κουκλοθέατρου για το μωρό σας. Ζωντανέψτε τους χαρακτήρες με γλυκές φωνές και επιφωνήματα, τραγούδια, γκριμάτσες. Ζωγραφίστε του και παρατηρήστε τις εκφράσεις του προσώπου του και πόσο χαρούμενο θα το κάνει.
• Χρησιμοποιήστε τις δαχτυλικές φατσούλες ως το πρώτο αυτοσχέδιο παιχνίδι για το μωρό σας. Με αυτό τον τρόπο ενισχύετε τη συναισθηματική σας σχέση με το παιδί ενώ παράλληλα θα κινητοποιήσετε το ενδιαφέρον του μέσα από το σώμα σας, τον τόνο και τον ήχο της φωνής σας που είναι και τα πρώτα «παιχνίδια» που θα εμπιστευτεί το μωρό σας.

 2ος μήνας

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε μαζί του:

• Το μωρό σας έχει ανάγκη από χάδια και αγκαλιές. Φροντίστε να το κρατάτε πάνω σας και να του σιγοτραγουδάτε. Θα παρατηρήσετε πως θα αρχίσει να διαμαρτύρεται εάν το αφήνετε στην κούνια παρά τη θέληση του.
• Δώστε του παιχνίδια μαλακά ενώ βρίσκεται ξαπλωμένο και παρατηρήστε τον τρόπο με τον οποίο τα περιεργάζεται.
•  Εικόνες, πρόσωπα ή ακόμα ασπρόμαυρα μοτίβα τα οποία κρέμονται πάνω από το κρεβάτι του είναι ιδανικά για να το χαλαρώσουν και να του τραβήξουν το ενδιαφέρον
• Μουσικά περιστρεφόμενα παιχνίδια τα οποία μπορείτε να τα κρεμάσετε στην κούνια του μωρού και να ακούει μουσική σε διάφορες στιγμές της ημέρας.
• Αγοράστε του μασητικά παιχνίδια. Λατρεύουν να βάζουν διάφορα πράγματα στο στόμα τους!
• Μη ξεχνάτε να ενισχύετε την επικοινωνία μεταξύ σας. Του αρέσει να σας ακούει να μιλάτε.

Δραστηριότητες που χαλαρώνουν το μωρό σας:

• Τα μωρά λατρεύουν την αγκαλιά της μαμάς και το άγγιγμα της. Χαρίστε του λοιπόν απλόχερα μαγικές στιγμές χαλάρωσης μέσα από ένα ευεργετικό μασάζ. Με λίγη λοσιόν ή ειδικό λαδάκι για μωρά τρίψτε την πλατούλα απαλά. Επαναλάβετε χαλαρές κινήσεις σε όλο του το σώμα και αποφύγετε να το αγγίξετε στο πρόσωπο με λάδι.

3ος μήνας

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε μαζί του:

• Δημιουργήστε παιχνίδια μνήμης. Αλλάζετε συχνά θέση στα κρεμαστά του παιχνίδια και παρατηρήστε πως αντιδράει στις αλλαγές.
• Χρησιμοποιήστε την κουδουνίστρα για να εξασκήσετε τις ικανότητες συντονισμού του. Κουνήστε την και αφήστε να την αγγίξει. Παροτρύνετε το να την κουνήσει και επιβραβεύστε την προσπάθεια του
• Ξαπλώστε το μωρό μπρούμυτα σε μια μπάλα (π.χ. θαλάσσης) και αφού το κρατάτε γερά αφήστε την μπάλα να κυλήσει μπρος – πίσω καθώς εσείς θα βγάζετε έναν ήχο.
• Τα πάνινα βιβλία είναι σχεδιασμένα για μωρά και ιδιαίτερα ψυχαγωγικά εφόσον έχουν έντονα σχέδια και ζωηρά χρώματα. Ξαπλώστε δίπλα του και καθώς θα γυρίζετε τις σελίδες διαβάστε φωναχτά.
• Μιλάτε στο μωρό και παροτρύνετε το να σας μιμηθεί.
• Ενθαρρύνετε την ανάγκη του να εξερευνήσει δείχνοντας του διαφορετικά χρωματιστά παιχνίδια

Δραστηριότητες που διασκεδάζουν το μωρό σας:

• Οι μεταμφιέσεις είναι ένα πολύ αγαπημένο παιχνίδι που λατρεύουν όλα τα μωρά. Επιλέξτε φανταχτερά καπέλα και κάνετε αστείες γκριμάτσες στο μωρό σας. Αφήστε το να πιάσει το καπέλο και διασκεδάστε παρέα. Μπορείτε να συνοδεύσετε την δραστηριότητα με ένα χαρούμενο τραγούδι και να τραγουδήσετε και εσείς μαζί.

Ενδυνάμωση του δεσμού με το νέο σας μωρό

Τα μωρά είναι εκπληκτικά με απίστευτες δυνατότητες ανάπτυξης και θαυμαστές δυνάμεις εξέλιξης. Το νεογέννητο μωρό σας είναι έτοιμο για τις πιο σημαντικές σχέσεις της ζωής του – αυτές που θα αναπτύξει με εσάς και το σύντροφό σας. Δώστε στον εαυτό σας τον χρόνο να δείτε, να αγγίξετε και να γνωρίσετε το νέο μικρό σας πλασματάκι.

Η διαδικασία του μεγαλώματος του παιδιού θα σας γεμίσει χαρά αλλά και πάρα πολλά ερωτηματικά. Για αυτό τον λόγο έχουμε ετοιμάσει μία σειρά από χρήσιμες συμβουλές προκειμένου να σας συντροφεύσουμε και να μοιραστούμε αυτές τις μοναδικές στιγμές.

Μερικές συμβουλές και δραστηριότητες που βοηθούν το μωρό σας.
Από τις πρώτες μέρες και καθ’όλη την διάρκεια του πρώτου χρόνου είναι σημαντικό να αγκαλιάζετε το μωρό σας, να το κοιτάζετε στα μάτια και να έχετε σωματική επαφή. Με αυτό τον τρόπο το βοηθάτε:

• Να δημιουργήσει σχέση μαζί σας. Αυτός ο δεσμός θέτει το πρότυπο για όλες τις άλλες σχέσεις της ζωής του.
• Να νιώσει ασφάλεια. Η πρώτη αίσθηση ασφάλειας προέρχεται από το σίγουρο κράτημα σας τους πρώτους μήνες.
• Να αποφύγει τη δυσφορία. Έρχεται γρήγορα σε υπερδιέγερση και το άγγιγμα σας το βοηθά να ηρεμήσει.
• Να σας νιώσει κοντά. Έχει ανάγκη να ξέρει ότι βρίσκεστε κοντά για να ανταποκριθείτε στις ανάγκες του.
• Να κλαίει λιγότερο. Όταν έχει σωματική επαφή μαζί σας, θα κλαίει λιγότερο και θα δεθεί πιο γρήγορα μαζί σας.

Να νιώθει το παιδί πιο ευδιάθετο. Το παιδί νιώθει πιο χαλαρό λόγω της έκκρισης ενδοφρινών στην κυκλοφορία του αίματος που είναι υπεύθυνη για να είναι πιο ευδιάθετο και να έχει μεγαλύτερη ανοχή στον πόνο.

Συμβουλή. Ο έξω κόσμος μπορεί να αναστατώσει το μωρό σας: κάντε τις πρώτες του ώρες όσο πιο ήρεμες γίνεται με σωματική επαφή, αγγίζοντάς το απαλά και μιλώντας του χαμηλόφωνα. Επίσης, βοηθάει ο χαμηλός φωτισμός δωματίου και οι αρμονικοί ήχοι.

Σωματική επαφή. Το νεογέννητό σας ήταν ασφαλές μέσα στην κοιλιά σας για εννέα μήνες. Ο έξω χώρος και η ελευθερία της κίνησης με τη γέννηση μπορεί να του προκαλέσουν σοκ. Βοηθήστε το να αισθανθεί ασφάλεια κρατώντας το στην αγκαλιά σας και εάν είναι δυνατόν έχοντας επαφή με το δέρμα σας.

Θηλασμός. Είτε με το στήθος είτε με μπιμπερό, η ώρα που το ταΐζετε είναι ιδανική για να επικεντρωθείτε σε αυτό. Κάντε βλεμματική επαφή, ανταποκριθείτε χτυπώντας απαλά το μάγουλό του εάν σταματήσει να ρουφά και απολαύστε τον χρόνο που περνάτε μαζί.

Πατέρας. Η επαφή με το δέρμα είναι ο ιδανικός τρόπος για τον πατέρα να περάσει ήρεμες στιγμές με το νεογέννητο και να συνάψει στενή σχέση μαζί του. Είναι το αντίστοιχο με το θηλασμό για να αποκτήσει ο πατέρας μια στενή επαφή.

Ζεστό και ασφαλές. Ξαπλώνοντας πάνω σας και έχοντας επαφή με το δέρμα σας το μωρό σας προσλαμβάνει μια εξαιρετική αίσθηση καθησυχασμού. Μετά από εννιά μήνες στο κουκούλι της μήτρας, το να κουρνιάσει στο σώμα σας το βοηθά να νιώσει σιγουριά και ασφάλεια.

Εφαρμόστε τη φροντίδα καγκουρό στο μωρό σας

Το κράτημα του μωρού έχοντας επαφή με το δέρμα σας, τις ώρες και τις μέρες μετά τη γέννηση, είναι επίσης γνωστό σαν «φροντίδα καγκουρό» γιατί προσομοιάζει τον τρόπο που η μητέρα καγκουρό κουβαλά το μωρό της.

Οφέλη της στενής επαφής. Τοποθετώντας το μωρό σας στο στήθος ή την κοιλιά σας, αγγίζοντας το με γυμνό δέρμα, προωθείται η ανάπτυξη του δεσμού σας και είναι αποδεδειγμένα τα οφέλη για την πρώιμη ανάπτυξη του μωρού.

Είναι ιδανικό μετά τη γέννηση, αλλά δεν υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί, επομένως εσείς και ο σύντροφός μπορείτε να συνεχίσετε να το κρατάτε με αυτό τον τρόπο και τις επόμενες εβδομάδες. Λειτουργεί καλύτερα εάν είστε χαλαροί και το κρατάτε με σιγουριά, αλλά απαλά το νεογέννητό σας καθώς ξαπλώνει πάνω σας. Καλύψτε την πλάτη του με μια κουβερτούλα για να το κρατήσετε ζεστό.

Η φροντίδα καγκουρό πρωτοεφαρμόστηκε και συστήθηκε για τα πρόωρα μωρά. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα πρόωρα μωρά που τα κρατούν με γυμνό δέρμα παίρνουν βάρος πιο γρήγορα και είναι πιο ικανά να ρυθμίσουν την θερμοκρασία σώματός τους.

Νευρολογικές  Κινητικές Λειτουργίες

• Ελέγχει πολύ καλά το κεφάλι σε όρθια θέση  
• Κρατάει  το κεφάλι στη μέση γραμμή  σε ύπτια θέση υποβασταζόμενο στον αέρα  
• Ελέγχει καλά το κεφάλι αν το τραβήξεις απαλά από τα δυο χέρια  από την ύπτια θέση στην καθιστή
• Εμφανίζει φυσιολογικό μυϊκό τόνο στα  πάνω και κάτω άκρα
• Κρατά για λίγα δευτερόλεπτα  κύβο που του βάζουμε στην παλάμη
• Εμφανίζει φυσιολογικό μυϊκό τόνο στα πάνω άκρα
• Εναλλάσσει  κινήσεις των άνω και κάτω ακρών ασυντόνιστα
• Μπορεί να καθίσει με ήπια υποστήριξη  για 10 δευτερόλεπτα
• Μπορεί να κρατήσει το κεφάλι του ψηλά και το στήθος του όρθιο όταν βρίσκεται μπρούμυτα στο κρεβάτι
• Μπορεί και γυρίζει από την πλάτη στο στομάχι  
• Ελέγχει πλήρως την κίνηση της κεφαλής του

Αντιληπτικές Λειτουργίες

• Ακολουθεί με το βλέμμα του την οριζόντια κίνηση της κουδουνίστρας
• Παρακολουθεί και προσηλώνει το βλέμμα του σε μικρά αντικείμενα σε απόσταση 30 εκ.
• Μπορεί να ξεχωρίσει τον ήχο από το καμπανάκι ή την κουδουνίστρα και να διαφοροποιήσει το βλέμμα του
• Παρατηρεί το πρόσωπο του στο καθρέπτη
• Παίζει με τα χέρια του και τα φέρνει μπροστά από το πρόσωπό του    
• Προσπαθεί να πιάσει ένα μικρό αντικείμενο

Εκφραστικές Λειτουργίες

• Παίζει με τα χέρια του και τα φέρνει μπροστά από το πρόσωπό του    
• Προσπαθεί να πιάσει ένα μικρό αντικείμενο
• Χαμογελάει και παράγει ήχους με φωνήεντα όταν βλέπει το γονιό του
• Σηκώνει τα χέρια στον γονιό για τον σηκώσει

Γνωστικές λειτουργίες

Αρχίζει το τρίμηνο της εξερεύνησης για το μωρό σας! Αναπτύσσεται και οι ικανότητες συντονισμού του βελτιώνονται. Δημιουργήστε του ερεθίσματα και παίξτε μαζί του απλά και διασκεδαστικά παιχνίδια προκειμένου να αρχίσει να κατανοεί την έννοια της δράσης-αντίδρασης.

4ος μήνας:

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε με το νεογέννητο σας:

• Διαβάστε του. Κρατήστε το παιδί στην αγκαλιά σας και κρατήστε το βιβλίο έτσι ώστε να μπορεί να βλέπει τις εικόνες.
• Κρατήστε το στα χέρια σας και χορέψτε μαζί αργά. Θα του αρέσει η κίνηση και η οικειότητα
• Αρχίστε να του εξηγείτε κάθε τι που κάνετε μέσα στο σπίτι. Πχ τώρα η μανούλα τακτοποιεί το δωμάτιο σου. Επίσης, όταν το μωρό ακούσει φωνές στο σπίτι πείτε του από πού προέρχονται.
• Αγοράστε του ένα παλωματάκι δραστηριοτήτων και αφήστε το να το ανακαλύψει
• Δίνετε του να ασχολείται με παιχνίδια που βγάζουν ήχους

Δραστηριότητες που ενισχύουν την εφυϊα  του νεογέννητου σας:

• Αναπτύξτε την οπτική επαφή του μωρού σας μέσα από ένα δημιουργικό παιχνίδι. Το μόνο που χρειάζεστε είναι ένας φακός και ένα σκοτεινό δωμάτιο. Κινήστε τον φακό τριγύρω στον χώρο και καθώς ρίχνετε το φως σε διάφορα αντικείμενα ονοματίζετε του τι είναι το καθένα. Επαναλάβετε την δραστηριότητα μέχρι να χάσει το ενδιαφέρον του.

5ος μήνας

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε με το μωρό σας:

• Δώστε του μαλακά παιχνίδια και θα παρατηρήσετε ότι τα βάζει στο στόμα του. Αφήστε το να τα επεξεργαστεί
• Τοποθετήστε το μπροστά σε ένα καθρέφτη. Θα αρχίσει αμέσως να χαμογελάει
• Αγοράστε του φωτεινά παιχνίδια με ήχους. Δείξτε του πως πατιέται το κουμπί ώστε να προσπαθεί και το ίδιο να το ενεργοποιεί
• Βάζετε μουσική και ενθαρρύνετε το να τραγουδάει μαζί σας
• Παίξτε μαζί του στο μπάνιο με πλαστικά παπάκια. Δημιουργήστε διαλόγους μεταξύ σας και προσπαθήστε να κάνετε το μωρό σας πρωταγωνιστή
• Τοποθετήστε χρωματιστές εικόνες στον τοίχο και μιλήστε του για τα χρώματα

6ος μήνας

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε μαζί του:

• Βοηθήστε το μωρό να κατανοήσει τη σχέση μεταξύ λέξεων & αντικειμένων. Χρησιμοποιήστε χρωματιστά αντικείμενα και μιλήστε του για τα χρώματα.
• Δώστε του να παίξει με αντικείμενα που βγάζουν ήχους και μην ξεχνάτε να του εξηγείτε τι είναι αυτό που βλέπει και ακούει
• Αναθέστε του δραστηριότητες. Αφήστε εκείνο να ανοίξει τη βρύση αντί για εσάς και δείτε πώς θα αντιδράσει όταν δει πως οι πράξεις του έχουν ένα αποτέλεσμα
• Σιγουρευτείτε ότι βρίσκεται σε ένα ασφαλές μέρος  όπως πχ πάνω σε μια κουβέρτα όταν το αφήνετε να κάθετε στο πάτωμα. Τώρα μπορεί να γυρίσει γύρω γύρω ελεύθερα εξασκώντας τα πόδια και τα χέρια του.

Δραστηριότητες που διασκεδάζουν το μωρό σας:

• Το μωρό σας έχει κατακτήσει την καθιστή θέση! Χρησιμοποιήστε το ειδικό καρεκλάκι του για μπάνιο ώστε να κάθεται μόνο του με υποστήριξη και ασφάλεια και κάνετε το μπάνιο του ευκαιρία για παιχνίδι. Γεμίστε με λίγο νερό (περίπου 5 πόντους) τη μπανιέρα του μωρού και ξεκινήστε να ρίχνετε μέσα παιχνίδια που επιπλέουν. Αρχίστε να παίζετε μαζί του και να δημιουργείτε ρόλους.

Το μωρό σας ανακαλύπτει  τον κόσμο μέσα από διαφορετικές θέσεις

Το μωρό σας έχει αρχίσει να εξελίσσεται κινητικά μπορεί και παρακολουθεί τόσο τα αντικείμενα όσο και τα φωτεινά ερεθίσματα (παιχνίδια με φωτάκια και χρώματα) με περισσότερο ενδιαφέρον και με μεγαλύτερη προσήλωση.

Ενθαρρύνετε το μωρό σας να δει το μικρόκοσμο του μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες προκειμένου να αρχίζει να κατανοεί πως φαίνονται τα ίδια αντικείμενα όταν βρίσκεται σε καθιστή θέση, σε ξαπλωτή ή και σε ημι- ανάκληση. Με κάθε αλλαγή θέσης του βρέφους του ενισχύουμε το ενδιαφέρον να προσηλωθεί στο ίδιο αντικείμενο και να το παρατηρήσει από τη νέα οπτική γωνιά. Αλλάζοντας συχνά θέση στο παιδί του ανατροφοδοτούμε το ενδιαφέρον και τη διέγερση να παρακολουθήσει τα πράγματα ξανά.

Μερικές συμβουλές και δραστηριότητες που βοηθούν το μωρό σας   

Όταν του δίνεται  την ελευθερία να κινηθεί, να φτάσει κάτι και να τεντωθεί σε διαφορετικές θέσεις, βοηθάτε το μωρό σας να :

Ενδυναμώσει διαφορετικά μέρη του σώματος του. Κάθε φορά που του αλλάζετε θέση, το μωρό σας γυμνάζει και εξασκεί διαφορετικές μυϊκές ομάδες.

Συντονίσει το σώμα του. Καθώς το μωρό σας αλλάζει θέση, δυναμώνει τον κορμό του και βελτιώνει το συντονισμό του.

Αποκτήσει καλύτερο έλεγχο της κεφαλής. Κάθε διαφορετική θέση που τοποθετείτε το μωρό σας, δίνει καινούριες πληροφορίες στον εγκέφαλο για τη θέση του σώματός και της κεφαλής και το βοηθά να βελτιώσει τον έλεγχο και την ισορροπία του από διαφορετική στάση.

Συμβουλή: Πολύ συχνά, αποφεύγουμε να βάζουμε  τα μωρά στην θέση μπρούμυτα  με αποτέλεσμα να μην έχουν την ευκαιρία να επωφεληθούν  από μια τόσο  σημαντική στάση που ενισχύει την δύναμη των χεριών και του λαιμού. Προτείνω να  συμπεριλάβετε αυτή τη θέση παιχνιδιού στην καθημερινή ρουτίνα του παιδιού σας.

Παιχνίδι σε καθιστική θέση. Στηρίξτε το μωρό σας ώστε να αποκτήσει μια σταθερή στάση. Έπειτα, δώστε του φωτεινές κουδουνίστρες με ήχο για να προσπαθήσει να τις φθάσει. Κάντε το να γύρει μπροστά ώστε να σας χτυπήσει στο χέρι με παλαμάκι ή βάλτε ένα ρούχο πάνω από τα πόδια του, ώστε να τεντωθεί για να το βγάλει. Κάθε φορά που κλίνει προς τα εμπρός, εκλεπτύνει την ισορροπία του.

Παρατήρηση και κίνηση. Δώστε στο μωρό σας αντικείμενα για να παρατηρήσει και να παίξει την ώρα που ξαπλώνει μπρούμυτα προκειμένου να διατηρήσετε το κίνητρο του να μείνει σε αυτή τη θέση. Ένα  βιβλίο ή ένας παιδικός καθρέφτης θα το καθηλώσει.  Όταν κουνάτε δίπλα του ένα παιχνίδι,  στρίψτε του το κεφαλάκι και ενθαρρύνετέ το να στραφεί προς το μέρος σας όταν το καλείτε.

Μοιραστείτε την θέα. Ξαπλώστε ανάσκελα με το μωρό σας για να δείτε πώς βλέπει τον κόσμο. Θα ενθουσιασθεί, εάν αντιγράψετε τις κινήσεις του και θα σας μιμηθεί με τη σειρά του. Ξαπλώστε σε μη συνηθισμένα μέρη, ίσως κάτω από ένα τραπέζι, τεντώνοντας ψηλά τα δάκτυλα των ποδιών για να τα αγγίξετε, ή έξω, κάτω από το ουράνιο τόξο.

Ενθαρρύνετε την κίνηση. Οι κινήσεις του μωρού σας είναι περιορισμένες όταν βρίσκεται σε ένα κάθισμα αυτοκινήτου, σε ένα παιδικό αμαξάκι ή σε μια στράτα. Εξισορροπήστε αυτή την συνθήκη προσφέροντάς του χρόνο στην αγκαλιά σας ή στο πάτωμα ώστε να είναι σε θέση να κάνει μεγάλες κινήσεις.

Νευρολογικές κινητικές Λειτουργίες

• Βάζει δύναμη για να σηκωθεί όρθιο όταν το πιάνεις από τα δύο χέρια από την ύπτια στην καθιστή θέση
• Μπορεί να κάνει επαναλαμβανόμενες συντονισμένες κινήσεις με τα χέρια και τα πόδια (κινούνται προς την ίδια φορά ταυτόχρονα)
• Χρησιμοποιεί όλη του την παλάμη για να πιάσει αντικείμενα
• Έρπεται για να μετακινηθεί μπροστά
• Μεταφέρει αντικείμενο από το ένα χέρι στο άλλο (ΚΥΒΟ)
• Κάθεται ανεξάρτητο βγάζοντας πλάγιες  προστατευτικές με τα χέρια
• Πιάνει σταφίδα με την παλάμη του
• Πιάνεται για να σηκωθεί μόνο του στην όρθια θέση μέσα σε πάρκο

Αντιληπτικές Λειτουργίες

• Μπορεί και παρακολουθεί αντικείμενα που πέφτουν (ΚΥΒΟ)
• Προσπαθεί να πιάσει αντικείμενο (ΚΥΒΟ)
• Μπορεί να χτυπήσει αντικείμενα μεταξύ τους (κύβους)
• Τραβά ύφασμα από το πρόσωπο του  για να σε δει
• Μπορεί να αναγνωρίσει το είδωλο του στον καθρέπτη

Εκφραστικές Λειτουργίες

• Γνέφει για αντίο ή γεια σας
• Κοιτάζει με νόημα και δείχνει με το βλέμμα  τα μέλη της οικογενείας . Που είναι ο μπαμπάς;

Γνωστικές λειτουργίες

• Κτυπάει αντικείμενα πχ  παιχνίδια πάνω στο τραπέζι επαναλαμβανόμενα   
• Σηκώνει αναποδογυρισμένο φλιτζάνι
• Γυρίζει σελίδες σε βιβλίο και εστιάζει στις εικόνες  για 1-30 δευτερόλεπτα
• Κάνει παλαμάκια
• Κοιτάζει εικόνες από βιβλίο
• Εκτελεί απλή εντολή και δείχνει που είναι το φως;

Το μωρό σας  αρχίζει να γνωρίζει τον κόσμο και τις δυνατότητες του. Παρατηρεί τα πάντα, βγάζει τις πρώτες ακαταλαβίστικες του λεξούλες, στέκεται και έχει άποψη για όλα! Θα παρατηρήσετε μεγάλες αλλαγές στην διανοητική και κινητική ανάπτυξη του. Ξεκινάει το στάδιο στο οποίο θα αρχίσει να μπουσουλάει και να κινείτε γύρω γύρω από τα έπιπλα. Σιγουρευτείτε για την ασφάλεια του και φροντίστε να του δίνετε πολλαπλά ερεθίσματα.

 7ος μήνας:

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε με το μωρό σας:

• Δώστε του παιχνίδια με κύβους και σχήματα. Ενθαρρύνετε το μωρό σας να βάλει το χεράκι του ή ένα σχήμα μέσα σε ένα παιχνίδι ταξινόμησης
• Αρχίστε να του ονοματίζετε τα παιχνίδια με σχήματα
• Χρησιμοποιήστε τα χαρακτηριστικά ενός παιχνιδιού για να έρθει το μωρό σας σε επαφή με τα χρώματα. Θα πρέπει κάθε φορά που του δείχνετε ένα χρώμα να λέτε καθαρά το όνομά του
• Διαβάστε του καθημερινά. Δείξτε του εικόνες σε βιβλία και κατονομάστε τους ανθρώπους και τις εικόνες που εμφανίζονται στις ιστορίες.
• Κρύψτε μια μπάλα ή ένα άλλο αντικείμενο κάτω από μια κουβέρτα όσο σας παρακολουθεί και αφήστε τον να την βρει. Θα μάθει έτσι ότι τα αντικείμενα που δεν βλέπει δεν θα πει ότι εξαφανίζονται για πάντα.

8ος μήνας

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε μαζί του:

• Δημιουργήστε παιχνίδια με λέξεις. Φωνάζετε δυνατά την ονομασία του κάθε αντικειμένου
• Παίξτε μαζί του με τους κύβους και ενθαρρύνετε το να ταξινομήσει όλα του τα κυβάκια ξεχωριστά το κάθε σχήμα. Πχ  «τώρα θέλω να μου βάλεις στο κουτί μόνο τα στρογγυλά»
• Εξερευνήστε μαζί του κάθε νέο παιχνίδι του. Δείξτε του πώς να πατάει τα πλήκτρα και να γυρίζει σελίδες από τα βιβλία
• Τοποθετήστε δημητριακά στο δίσκο της καρέκλας που τρώει και  αφήστε τον να εξασκηθεί με το να τα παίρνει από εκεί και να προσπαθεί να τα βάλει στο στόμα του. Οι μύες των ματιών του και των χεριών του θα γίνουν πιο δυνατοί και θα ξεκινήσουν να συντονίζονται.
• Βάλτε μια μπάλα μπροστά του και κυλήστε την. Όσο μεγαλώνει και το συνηθίζει θα προσπαθήσει να κυλήσει την μπάλα πίσω προς την δική σας κατεύθυνση.

 9ος μήνας

Τι μπορεί να κάνει το μωράκι σας σε αυτή την ηλικία:

• Τα χέρια του έχουν αποκτήσει περισσότερες δεξιότητες και μπορεί να τα απλώσει για να πιάσει ένα παιχνίδι χωρίς να πέσει
• Αρχίζει να αντιλαμβάνεται τις έννοιες «μαμά» και «μπαμπάς»
• Εκφράζει τα συναισθήματα του μέσα από το κλάμα όταν κάτι δεν του αρέσει

Χρήσιμες συμβουλές και παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε μαζί του:

• Κάντε χώρο στο παιδί σας να παίξει. Δημιουργήστε του ένα ασφαλές δωμάτιο και δώστε του την άνεση να τρέξει χωρίς τον κίνδυνο να χτυπήσει
• Παίξτε μαζί του παιχνίδια μίμησης. Κάνετε μια απλή κίνηση όπως το πάτημα ενός κουμπιού και ζητήστε του να την επαναλάβει.
• Αφήστε τον να εξασκηθεί με το να πετάει από την άκρη του κρεβατιού του ή από μια ψηλή καρέκλα μαλακές μπάλες ώστε να μάθει τι συμβαίνει όταν πετάει κάτι.
• Κρύψτε μια μπάλα ή ένα άλλο αντικείμενο κάτω από μια κουβέρτα όσο σας παρακολουθεί και αφήστε τον να την βρει. Θα μάθει έτσι ότι τα αντικείμενα που δεν βλέπει δεν θα πει ότι εξαφανίζονται για πάντα.

Δραστηριότητες που ενισχύουν την ευφυΐα του νεογέννητου σας:

• Φτιάξτε ένα κουτί εκπλήξεων για το μωράκι σας! Στην ηλικία των 9 μηνών αρέσει πολύ στα μωρά η εξερεύνηση. Αρχίζουν και μπουσουλάνε. Το κουτί αυτό είναι ένα απλό χάρτινο κουτί 15x15 με καπάκι, μέσα στο οποίο μπορείτε να τοποθετήσετε ασφαλή αντικείμενα της καθημερινότητας σας. Το κουτί προκαλεί το ενδιαφέρον του παιδιού για εξερεύνηση. Πάντα μαζί με εσάς και την εποπτεία σας προκειμένου να εξασφαλίσετε εκτός από τη διασκέδαση και την ασφάλεια του μικρού σας.

Το μωρό σας εξελίσσεται και κάθεται ανεξάρτητο

Ο καλύτερος συντονισμός των κινήσεων που κατακτά κάθε μέρα το μωράκι σας το βοηθά όχι μονό στην κινητική του εξέλιξη αλλά και στο να κατανοήσει καλύτερα το περιβάλλον του. Η κίνηση του επιτρέπει την δράση αλλά και την αλληλοεπίδραση μέσα από τις δραστηριότητες. Ο κόσμος του παιχνιδιού διευρύνεται καθώς αρχίζει να κατανοεί και κάποιες βασικές αντιληπτικές  έννοιες.

Η κοινωνικοποίηση του μωρού σας

Η αντίληψη του για τον κόσμο και το περιβάλλον του αυξάνεται και ως αποτέλεσμα αυτού έρχεται η συνειδητοποίηση ότι εσείς και εκείνο είστε ξεχωριστοί – αν δεν μπορεί να σας δει, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είστε εκεί! Ανεξάρτητα από το βαθμό που το φροντίζετε και το επιβεβαιώνετε, γύρω στους 8 μήνες θα αρχίσει να βιώνει το άγχος του αποχωρισμού: θα σας δείχνει χωρίς περιστροφές πόσο δυστυχισμένο νιώθει όταν το αφήνετε μόνο του έστω και για μια στιγμή, αλλά θα ηρεμεί γρήγορα όταν επιστρέφετε. Αυτό μπορεί να είναι δυσάρεστο και για τους δυο σας, αλλά αποτελεί ένα φυσιολογικό στάδιο της κοινωνικής ανάπτυξης και μπορεί να διαρκέσει έως ότου το μωρό σας γίνει τριών χρονών.

Στους μήνες που θα ακολουθήσουν, το μωρό σας θα αντιλαμβάνεται και θα εκφράζει συνειδητά ένα μεγαλύτερο φάσμα συναισθημάτων, από τη χαρά και την ευχαρίστηση μέχρι την αναστάτωση και τη δυσφορία. Επίσης, πιθανόν να εκδηλώσει περισσότερο ενδιαφέρον για τα άλλα μωρά και να επιδιώξει την επαφή χαϊδεύοντάς τα, ακουμπώντας τα και μουρμουρίζοντάς τους. Ωστόσο, το αλληλεπιδραστικό παιχνίδι με συνομηλίκους είναι ακόμη πολύ μακριά. Παρόλα αυτά αρχίζει να εκδηλώνει το πρώτο του κοινωνικό ενδιαφέρον.

Η κινητικότητα του μωρού σας

Καθώς η δύναμη και ο μυϊκός έλεγχος του μωρού σας συνεχίζουν να εξελίσσονται, αρχίζει η συνεργασία και ο συντονισμός διαφορετικών μερών του σώματός του προκειμένου να εκτελέσει σύνθετες κινήσεις. Το επόμενο στάδιο της κινητικότητάς του είναι το μπουσούλημα, που μπορεί να μην φαίνεται τόσο απαιτητικό, αλλά όταν το δούμε πιο προσεκτικά εμπεριέχει πολλαπλές δεξιότητες: πρέπει να στηρίζει ολόκληρο τον κορμό  του πάνω στις  παλάμες του και τα γόνατα καθώς κινεί κάθε χέρι και πόδι εναλλάξ ώστε να δώσει μια κίνηση προς τα εμπρός.

Από τη στιγμή που θα μπουσουλά με αυτοπεποίθηση, ίσως αρχίσει να γραπώνεται προς τα πάνω στηριζόμενο σε έπιπλα ώστε να πάρει ώθηση για να σταθεί όρθιο- και να νιώσει μια καινούρια εμπειρία το να σταθεί μονό του στην όρθια θέση.

Ο έλεγχος των χεριών του μωρού σας

Ο τρόπος με τον όποιο το μωρό σας συνεχίζει να χειρίζεται τα χέρια του  βελτιώνεται και αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα για να αποκτήσει τον έλεγχο του περιβάλλοντος και να κάνει αυτό που θέλει. Ο εκούσιος  έλεγχος των μυών των χεριών και ο συντονισμός των κινήσεων το βοηθά για να πιάσει κάτι που βλέπει όπως και άλλες  βασικές δεξιότητες όπως να τοποθετήσει, να σηκώσει και να χειριστεί μικρά αντικείμενα. Αυτές οι δεξιότητες υποβοηθιούνται από τη στιγμή που θα κατακτήσει τον συντονισμό του υπόλοιπου σώματος.

Η απόκτηση ελέγχου των μεγαλύτερων μυών βοηθά να δημιουργηθεί μια σταθερή βάση για τη διαχείριση μικρότερων κινήσεων των βραχιόνων και των χεριών ώστε να φτάσει και να αρπάξει κάτι. Η ικανότητα γύρω στους έξι με επτά μήνες να ανασηκώνεται του δίνει ένα ασφαλές υπόβαθρο ώστε να εμπλακεί στο να κατευθύνει τα χέρια του.

Από τους έξι έως τους οκτώ μήνες, θα τελειοποιήσει την ικανότητα να περνά τα αντικείμενα μεταξύ των χεριών του. Θα μπορεί να πιάσει  επίσης κάτι που βλέπει χωρίς να κοιτάζει τα χέρια του για να σιγουρευτεί ότι βρίσκονται προς την κατεύθυνση να το πάρουν.

Δεξιότητες επικοινωνίας του μωρού σας

Γύρω στους επτά με εννιά μήνες, το μωρό σας θα μπορεί να επαναλαμβάνει μερικούς από τους ήχους που θα του κάνετε. Η κατανόησή του επίσης βελτιώνεται και περίπου το ίδιο χρονικό διάστημα μπορεί να καταλαβαίνει όταν του λέτε «αντίο» ή «όχι». Όσο περισσότερο επικοινωνείτε με το μωρό σας με το άγγιγμα, το βλέμμα, τις χειρονομίες, το τραγούδι και την ομιλία τόσο καλύτερη θα είναι η γλωσσική του ανάπτυξη.  Επομένως, μη νιώθετε αμήχανα να σχολιάζετε συνεχώς ό, τι βλέπει, ή να του τραγουδάτε και να φλυαρείτε καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας. Μη φοβηθείτε καθώς θα λατρέψει τους στίχους και τα νανουρίσματά σας, ανεξάρτητα από το εάν ακολουθείτε τον σωστό τόνο!

Ταυτόχρονα με την επικοινωνία μέσα από την ομιλία, το μωρό σας μαθαίνει να χρησιμοποιεί χειρονομίες για να επικοινωνήσει αλλά και να σας δείξει αυτό που θέλει. Αυτές οι κινήσεις που θα αρχίσουν να εμφανίζονται γύρω στους έξι μήνες καθώς θα αποκτά καλύτερο συντονισμό των χεριών, θα σας δίνουν επιπλέον πληροφορίες προκειμένου να βοηθηθείτε για να καταλάβετε τι θέλει. Για παράδειγμα, θα δείξει ότι είναι έτοιμο να το σηκώσετε προτάσσοντας τα χέρια του και εννέα μηνών θα χτυπά παλαμάκια για να δείξει τη χαρά του αλλά και θα αρχίσει να δείχνει – μια δεξιότητα που αυξάνει σημαντικά την ικανότητά του να επικοινωνεί μαζί σας.

Δυναμικό του εγκεφάλου που αρχίζει να μαθαίνει

Δυο βασικές γνωστικές έννοιες αρχίζει να κατανοεί το μωρό σας σε αυτή την ηλικία. Πετώντας αντικείμενα στο πάτωμα καταλαβαίνει ότι το αντικείμενο φεύγει από το χέρι του και πέφτει ή όταν κτυπάει ένα αντικείμενο βγάζει ήχο. Έτσι αντιλαμβάνεται την  έννοια του αιτίου και του αποτελέσματος: « κάνω κάτι γίνεται κάτι άλλο» . Το ίδιο χρονικό διάστημα, θα κατακτήσει την αντίληψη ότι τα αντικείμενα υπάρχουν ακόμη και εάν δεν μπορεί να τα δει. Αυτό το σημαντικό γνωστικό αναπτυξιακό επίτευγμα είναι γνωστό ως μονιμότητα του αντικειμένου και είναι ζωτικής σημασίας για να κατανοήσει το μωρό σας πως λειτουργεί ο κόσμος. Θα το παρατηρήσει όταν θα παίζετε «κούκου –ντα» ή όταν θα ψάχνει για ένα κρυμμένο παιχνίδι, ξέροντας ότι βρίσκεται κάπου εκεί.

Κινητική ενδυνάμωση. Το μωρό σας απολαμβάνει να το υποβαστάζετε καθώς κάνει εξάσκηση σε καινούριες, πιο δύσκολες κινήσεις.

Εξυπνάδα. Η κατάκτηση του συντονισμού που απαιτείται για να φέρει κοντά τα δυο του χέρια ώστε να χτυπήσει παλαμάκια θα ενθουσιάσει το μωρό σας.

Συγκέντρωση.Το μωρό σας έχει τον έλεγχο των μυών των χεριών και των δαχτύλων του ώστε να κρατήσει ακίνητο ένα βιβλίο καθώς παρατηρεί τις εικόνες.

Μπουσούλημα. Μεταξύ 8 και 10 μηνών, τα περισσότερα μωρά μαθαίνουν να μπουσουλούν – παρόλο που κάποια κινούνται με άλλους τρόπους όπως σέρνοντας το κάτω μέρος του σώματος και πηδούν το εν λόγω στάδιο. Είτε το μωρό σας μπουσουλά είτε όχι οι ασκήσεις εδάφους είναι σημαντικές για να το κρατούν σε κίνηση.

Μοιραστείτε εμπειρίες με το μωρό σας. Μιλώντας για οτιδήποτε βλέπετε  γύρο σας ενισχύετε την επικοινωνία με το μωρό σας.